Interview gastgezin hulphond

Karin Schouwenburg:
“Hoe is het om een gastgezin te zijn van een hulphond?”

Karin traint zelf al jaren allerlei soorten honden, vooral verdedigings- en politiehonden. Pakwerk en speuren is toch iets anders dan het opleiden van een hulphond. Ook het soort honden wat gebruikt wordt, vergt een andere aanpak. Hulphonden waren haar echter niet volledig onbekend. In een supermarkt zag ze namelijk wel vaker zo’n hulphond. Ook kwam ze wel eens iemand tegen in een rolstoel die vertelde wat de hond voor haar betekende. Ze is zelf een keer gaan kijken toen een kennis voor haar opleiding aanwezig moest zijn bij een groep hulphonden in opleiding. En aan ruimte om haar huis is geen gebrek, dus waarom zelf geen gastgezin worden?

Aanmelden als gastgezin
Ze heeft zich toen aangemeld als gastgezin bij Stichting Hulphond Nederland (SHN). Er zijn ook andere organisaties zoals KNGF geleidehonden voor blinden en zeer slechtzienden en sinds kort Personal Service Dogs voor motorisch gehandicapten, SHN was voor Karin het dichtste bij. Bij SHN wordt er naast de zo belangrijke basis bovendien meer gedaan aan ’de kunstjes’ dan bij bijvoorbeeld KNGF. Dat gaf voor Karin de doorslag.

Bij het aanmelden moet je eerst een vragenformulier invullen. Dan volgt het intakegesprek. De mensen van SHN vertellen hoe alles in z’n werk gaat en wat er van je verwacht wordt. Karin moest de tuin omheinen. Zij en haar gezin wonen aan een rustige weg zonder trottoirs. Dit betekent dat ze vaker naar een drukkere plaats moet om te trainen. De hond moet namelijk met zoveel mogelijk situaties in contact komen. Ook wordt er gekeken of je genoeg tijd hebt voor de opvoeding van een hulphond. Met een fulltime baan is dit een onmogelijke zaak. Er wordt verwacht van het gastgezin dat degene die de training op zich neemt ook een belangrijk deel van de tijd de hond bij zich heeft.

Als SHN je geschikt acht, krijg je veel informatie in de vorm van een puppy-map en foldermateriaal. Dan wordt de “koppeling” met een pup in werking gesteld. Het zou dan zomaar kunnen gebeuren dat je een telefoontje krijgt: ”we gaan maandag puppy’s testen. Misschien kun je er maandagmiddag eentje ophalen bij SHN... Ben je dan thuis?” Heel spannend dus!

De pup
Het gastgezin krijgt de hond al als hij pas zeven weken oud is. Dat is heel belangrijk voor de socialisatie. De pup moet dan meteen overal mee naartoe; in de auto, op visite, naar de supermarkt. Maar wel doseren; de pup mag niet teveel indrukken krijgen. Daarnaast gaat er veel aandacht naar het zindelijk maken van de pup. “Je rent de hele dag van binnen naar buiten; een zeer intensieve tijd!”

Training
De ’training’ start vanaf dag één. De commando’s zijn Engelstalig, zodat de hond minder gemakkelijk ’per ongeluk’ commando’s krijgt. Eerst leert de hond ’zitten’ en ’hier komen’. Er komen steeds nieuwe commando’s bij, terwijl oude commando’s bevestigd worden. Een keer per twee weken komt een groepje hulphond-pups van ongeveer dezelfde leeftijd bijeen. Ze trainen dan op locatie onder deskundige leiding van een trainer van SHN, en er wordt uitgelegd hoe de commando’s aangeleerd moeten worden. Als er zich bepaalde problemen voordoen, is het ook mogelijk om privé training te krijgen.

Hulphond Zoey
Op 18 april 2005 is Zoey bij het gezin Schouwenburg gekomen. In principe krijg je één hond toegewezen, maar dat is ook afhankelijk van het aanbod op dat moment. Er wordt wel naar je wensen gevraagd, zoals bijvoorbeeld een voorkeur van ras. Karin vond alles goed, maar liever geen Golden Retriever. Dat was nou niet bepaald een hond die ze echt leuk vond. Maar ja, Zoey was toch een Golden Retriever. “En we zijn natuurlijk allemaal evengoed gek op hem,” aldus Karin.

Eigen hond Murdoch
Karin en haar gezin hadden al een hond; Murdoch, een Rhodesian Ridgeback van bijna acht jaar. Murdoch is een gecastreerde reu. Hij helpt heel erg mee bij het opvoeden van Zoey. Door te spelen kan Zoey ’hond’ zijn, wat erg belangrijk voor zijn ontwikkeling is. Tegenlijkertijd leert Murdoch hem in het spel hoe Zoey zich hoort te gedragen. Dat hij niet te brutaal mag doen. Bij het commando ‘hier komen’ komt Murdoch netjes en Zoey loopt vanzelf mee. Ook al luistert Zoey dan niet echt naar het commando.
Murdoch is altijd een keurig voorbeeld voor Zoey.

Reacties
Realiseer je wel dat de hond altijd bij je is. Dat kan best belastend zijn. Mee naar de supermarkt, mee op visite, mee naar de tandarts en de kapper, theater en bioscoop. Je moet continu uitleggen dat het een speciale hond met een speciale opleiding is, en dat het nodig is dat hij bij je is. De meeste mensen reageren vriendelijk en positief. Karin heeft echter ook minder positieve ervaringen: ”Normaalgesproken is het geen probleem bij de bloedbank. Laatst werd ik echter geweigerd, onder het mom van ‘hygiëne.’ Het betreft een mobiele bloedbank die zich in het dorpshuis bevindt. Iedere kinderwagen met hoestend kind mag wel naar binnen. Bovendien trainen wij in ziekenhuizen. Het was gewoon een smoes van iemand die niet gesteld is op honden. Als ik naar een theater of naar de bioscoop ga, bel ik eerst of we welkom zijn. Dan zijn ze heel behulpzaam. Meestal krijg ik zelfs een plek met ruimte aan de zijkant voor de hond.”

        

Tranenzondag
Bij Personals Service Dogs word je gasttrainer in plaats van gastgezin. De hond blijft dan het hele opleidingtraject bij het gezin.
Bij SHN blijft de hond ongeveer veertien maanden in het gastgezin. Op een gegeven moment wordt echter het tijd voor de ’aftraining’;  je gaat naar het trainingscentrum om je hond af te geven aan de trainer. De gastgezinnen noemen deze dag ook wel ‘tranenzondag.’

Knuffelmiddag
Ergens tijdens de aftraining wordt er een ’knuffelmiddag’ gehouden. De gastgezinnen komen naar het trainingscentrum om te zien wat hun hondje al allemaal heeft bijgeleerd. Daarna mogen ze de hond meenemen om samen een flinke wandeling te maken. SHN houdt de gastgezinnen op de hoogte van de trainingsontwikkelingen van de hond en vertelt wanneer er een bijpassende cliënt voor de hond gevonden is. Aan het eind van het traject draagt het gastgezin de hond officieel over aan de cliënt. Vaak houden cliënt en gastgezin daarna nog regelmatig contact. Net wat cliënt en gastgezin zelf willen. Dit in tegenstelling tot bij de KNGF: je levert de hond in, punt. Je hoort niet wat er verder gebeurt, bij wie hij terecht komt, etc. “Lijkt me vreselijk!”

Het afscheid
Het afscheid is zwaar, maar je leeft er ook naar toe. Je bent ruim een jaar zo intensief met je hondje bezig geweest. Je hebt hem zien opgroeien van pup die net kan lopen tot een mooi uitgegroeide hond die alles voor je doet en jou adoreert. Dat afscheid zal voor beide partijen zwaar vallen, reken maar! Een troost is dat de hond iemand gaat helpen bij zijn dagelijks leven. Dat is natuurlijk prachtig! Ook kun je nu weer gebeld wordt dat er weer zo’n wollig, overal plassend ding op je wacht...

Hulphond versus eigen hond
Een eigen hond kies je zelf, met de bedoeling dat jullie voor altijd maatjes zullen zijn. Je zoekt een hond die jou ook meteen leuk vindt en die hopelijk tien tot vijftien jaar bij je blijft. Een hulphond is niet van jou. Dat is een jouw toegeschoven project. “Zoey is vreselijk leuk. We knuffelen hem suf en hebben er vreselijk veel lol mee, maar er is een leven na onze relatie. Die is eindig. Ik hoop alleen dat hij geschikt blijkt. En ook dat hij aan iemand wordt toegewezen die hem niet als levende rollator ziet. Dat het echt maatjes worden.”

“Gastgezin zijn heeft mij de ogen geopend wat het betekent om te leven met een lichamelijke beperking! Je kijkt overal met andere ogen naar, ziet andere dingen. Ik vind het leuk om een hulphond te trainen, echt heel erg leuk!”

Website hulphond in opleiding Zoey

Geschreven door Marianne Verschoof