Hoe kan mediteren helpen bij pijn

Inleiding
Eén op de vijf Nederlanders lijdt aan chronische pijn door aandoeningen als artrose, reuma of rugklachten. Meditatie kan voor velen die aan chronische pijn leiden van grote betekenis zijn. Mediteren als ontspanningsmethode is heel effectief in het verbeteren van spierdoorbloeding, ontspannen van spiermusculatuur, werkt pijnverminderend en helpt mogelijke geestelijke oorzaken van pijn aan te pakken. Meditatie leert je ook met pijn om te gaan. Meditators zijn gewend om tijdens de meditaties met pijn om te gaan en hebben gedurende duizenden jaren technieken ontwikkeld die ons allen kunnen helpen. Bovendien is meditatie een probaat middel tegen stress en doet het onze gezondheid en welzijn sowieso goed. In deze sectie besteden we aan dacht aan pijn in de brede zin van het woord en hoe meditatie voor pijnbestrijding en het omgaan met pijn gebruikt kan worden.

Meditatie is helaas geen tovermiddel dat je meteen verlost van pijn. Meditatie verandert vaak wel de beleving van pijn. Meditators hebben duizenden jaren ervaring met de omgang van pijn. Lange tijden achtereen rechtop zitten levert vaak pijntjes op. Het verscherpte bewustzijn en een verhoogde aanwezigheid zorgt ervoor dat we alles bewuster meemaken en dus ook onze pijntjes. Pijn van blessures en andere klachten kan de meditaties sterk beïnvloeden en een goede concentratie bijzonder moeilijk maken. Meditators zijn gewend om tijdens de meditaties met deze pijnen om te gaan en hebben gedurende duizenden jaren technieken ontwikkeld die ons allen kunnen helpen. Willen we ontspannen, alert en aanwezig in het NU zijn en blijven dienen we met pijn om te kunnen gaan en deze te kunnen accepteren. Daarnaast is meditatie als ontspanningsmethode heel effectief in het verbeteren van spierdoorbloeding, ontspannen van spiermusculatuur, doorbreken stressreactie, verminderen van pijnbeleving en helpt mogelijke geestelijke oorzaken van pijn aan te pakken. Lees op deze pagina meer over de omgaan met pijn m.b.v. meditatie.
Meditatie en pijn: wetenschappelijk onderzoek


Voordat we het hebben over meditatief omgaan met pijn is het belangrijk om eerst naar de wetenschappelijke onderbouwing van meditatie in relatie tot pijn te kijken. We hebben een aantal bevindingen op een rij gezet:
1. ’Ontspanningstechnieken als meditatie helpen de hartslag en bloeddruk te verlagen, spieren te ontspannen- allemaal factoren die de perceptie van pijn kunnen doen afnemen’ Julius Richmond, M.D., professor op Harvard’s Department of Social Medicine.
 
2. Research van Kabat-Zinn, MD, oprichter van stressreductie kliniek op de universiteit van Massachusetts waar meer dan 14000 mensen het stressreductie programma volgden, toont een significante afname van pijnmaatstaven, negatief lichaamsaanzien, symptonen, onvermogen om door pijn activiteiten te ondernemen, negatieve stemmingen en spanningen naar aanleiding van zijn stressreductie programma wat met name op meditatieve technieken gebaseerd is. Van de patiënten met een pijnhistorie van 6 tot 7 jaar rapporteren 30 tot 55% een grote verbetering in pijnbeleving en 60 tot 72% matige tot grote verbetering. De verbetering hielden stand tot vier jaar na de cursus. Controlegroepen van vergelijkbare patiënten lieten geen verbeteringen zien.
 
3. Herbert Benson, M.D. de op Harvard University die zorgde voor een doorbraak in meditatieresearch in de jaren zeventig toont aan dat chronische pijnpatiënten die deelnamen aan zijn ’behavioral medicine program’, waarvan mediteren deel uitmaakt tot twee jaar na het programma 36% minder vaak dan voorheen de pijnkliniek in het ziekenhuis bezochten.
 
4. Diverse onderzoeken tonen tevens aan dat door meditators minder vaak pijnstillende medicijnen gebruiken.
 
Meditatief omgaan met pijn
We gaan in meditatie op dezelfde manier om met pijn als met onze gedachten. Waarnemen, accepteren en loslaten is hier het credo en worden steeds meer een waarnemer i.p.v. deelnemer van het ongemak. Soms zoeken we net als in inzicht meditaties ook de pijn op en wordt deze een meditatieobject. D.m.v. meditatie kunnen we leren de pijn waar te nemen zonder ons te laten beïnvloeden door emotionele kant van het verhaal. We richten onze aandacht op de gewaarwording van het ongemak en proberen ze te verwelkomen als uitdaging i.p.v. als ongemak. Dit geeft ons een kans om onze automatische reacties en het proces van uit onze concentratie gebracht worden en misschien wel geagiteerd raken te observeren. Neem waar hoe lichaam en geest op elkaar reageren. Leer de ongemakken te accepteren en leer tijdens het ongemak gewoon ontspannen en relaxed te blijven. Als je de pijn accepteert, dan verandert deze van karakter en van intensiteit. De emotionele kant gaat steeds meer naar de achtergrond en de fysiek pijn blijft over. De sensatie van de pijn zelf is dan vaak stuk beter te verteren dan alle mogelijke doemscenario’s, emotionele pijnen, angsten en frustraties die onze gedachten voortbrengen. In meditaties voor pijnbestrijding wordt de pijn zelf het meditatieobject. I.p.v. pijn te onderdrukken of er tegen te vechten probeer je de pijn te verwelkomen en te accepteren. Al je aandacht gaat naar de pijn en je probeert als een onderzoeker het pijngebied te doorzoeken. Kabat Zinn adviseert je op het moment dat in de kern van de pijn zit jezelf de vraag te stellen hoe erg de pijn op dit moment nu is. Vaak, zegt hij, zul je zien dat het dan best dragelijk is.

TIP! Lees meer over meditatief omgaan met pijn in het Handboek Meditatief ontspannen van Jon Kabat Zinn.

Bron: http://www.abc-van-meditatie.nl/gezondheid/pijn2.asp