Tafeltennis - Interview met Gerben Last

'Ik zit nogal eens op Hyves en ik zag Intermobiel er ook op staan. Ik stuurde ze een bericht over wie ik was, wat ik deed en met de vraag of ik een keer wat voor ze kon doen.'  Wil je jezelf voorstellen? Voor zover dat nodig is, je bent immers ambassadeur van Stichting Intermobiel? 'Ik ben Gerben Last, 23 jaar. Vanaf mijn achtste tafeltennis ik. Ik ben begonnen in Kampen, waar ikzelf woon. Sinds mijn twaalfde tafeltennis ik in Zwolle bij Tafeltennis Zwolle (voorheen TTV Flits). Vanaf mijn 15e tafeltennis ik in het eerste herenteam. Ik tafeltennis bij de validen, vanaf mijn 17e ook in het Nederlands team bij de minder validen. Vorige week heb ik gehoord dat ik na de herfstvakantie een paar dagen in de week aan de slag mag als onderwijsassistent. Wat relatie betreft, sinds anderhalf jaar heb ik geen relatie meer en ben ik dus vrijgezel.' Wat zijn je hobby’s?  'Als ik tijd heb,ga ik graag een dagje karpervissen. Voetbal is mijn grootste hobby, ik heb jarenlang training gegeven aan de jeugd. Zo heb ik een aantal teams getraind, dat is hartstikke leuk. Als het kan, ga ik altijd kijken bij het eerste elftal van de club.'

Je bent geboren met klompvoeten. Wat is dat precies, wat is er medisch aan gedaan en wat betekent dat voor je?
'Mijn voeten staan naar binnen toe, rechts meer dan links. Als baby hebben ze met gips en spalken het een en ander proberen recht te zetten. Als klein kind ben ik 4 of 5 keer aan mijn voeten geopereerd. De enige aanpassing die ik heb, zijn speciale schoenen om zoveel mogelijk steun aan mijn voeten te geven. Als ik goede schoenen draag, heb ik nergens last van. Achter de tafeltennistafel ben ik minder snel dan validen.'

Hoe ga je er zelf mee om? En je omgeving?
'Ik ben er mee geboren, dus ik weet niet beter. Mijn omgeving dus ook niet, die doen daar niet moeilijk over.'

Deed je vroeger aan een andere sport en welke?
'Op een blauwe maandag heb ik aan korfbal gedaan, meer omdat mijn vader lid was van die korfbalvereniging. Ik heb ook twee jaar getennist. Hartstikke leuk vond ik dat.'

Hoe ben je in aanraking gekomen met tafeltennis?
'In de periode dat ik aan tennis deed, tafeltenniste ik wel eens op school. Tennissen werd op een gegeven moment fysiek te zwaar voor mijn voeten. Toen ben ik in Kampen gaan kijken bij de tafeltennisclub. Tafeltennissen bleek wel goed te gaan en op een gegeven moment speelde ik wel behoorlijk. Tafeltennis heeft wel wat en is een mooie sport. '
 
Je tafeltennist op een heel hoog niveau. Je werd vierde op de Paralympics in Beijing en je won goud in Athene (landenwedstrijd). Hoe ziet een training en een wedstrijddag eruit?
'Naar Beijing toe hebben we elke dag twee keer getraind. Iedere training duurde tweeënhalf uur. Daarnaast deed ik ook aan krachttraining. Je moet wel als je wat wilt bereiken. Nu doe ik het wat rustiger aan, beetje bijkomen van alles. Wel speel ik alweer competitie. We spelen in de eerste divisie en daar speelt je team 10 wedstrijden op een wedstrijddag. Individueel speel je drie partijen en eventueel de dubbel.'

Ben je nooit bang dat je je bezeert vanwege je beperking?
'Nee, helemaal niet. Ik ben ermee geboren, het zegt me helemaal niets om gewoon te kunnen lopen. Een ‘gewoon’ iemand kan net als ik door een enkel gaan. Daar worden we niet bang van.'

Je staat nu 2e op de wereldranglijst in klasse 9. Waar staat die 9 voor?
'Internationaal heb je 10 klassen. Klasse 1 t/m 5 zijn rolstoelers, waarvan klasse 1 het zwaarst beperkt is en klasse 5 het minst. Klasse 6 t/m 10 zijn de ‘staanders’, waarvan 6 het zwaarst en 10 het minst beperkt is.' 

Hoe ben je in het Nederlands team terechtgekomen?
'Op mijn 17e heb ik meegedaan aan een nationaal toernooi voor mensen met een beperking. Blijkbaar speelde ik goed, want de toenmalig bondscoach nodigde me uit voor trainingen in Tiel (destijds centraal punt, nu is dat Papendal).'

Zijn dubbelwedstrijden niet extra moeilijk, omdat je dan meer moet bewegen? Moet je dan ook om de beurt spelen?
'Bij de minder validen heb je dezelfde spelregels als bij de validen, dus ook om de beurt slaan. Omdat je allebei beperkingen hebt, zul je toch oplossingen moeten verzinnen. We proberen zo te spelen, dat we zo min mogelijk hoeven te lopen en toch de punten maken. Maar dat probeert de tegenstander natuurlijk ook, dus je krijgt een tactische wedstrijd.'

Tafeltennis is een Paralympische sport, je hebt zelf twee keer meegedaan aan de Paralympics. In hoeverre vind je dat de Paralympics serieus worden genomen? 'De NOS heeft tijdens de Paralympics in Beijing dagelijks een leuk programma gemaakt. Journalisten van kranten en radio waren er ook, dus qua media-aandacht was er veel meer dan vier jaar geleden in Athene. Ik ga er vanuit dat over vier jaar (Paralympics in Londen) weer meer media-aandacht is. Het wordt dus steeds serieuzer genomen. Het trainingsprogramma wordt ook steeds professioneler. Voor Beijing trainden we drie maanden lang elke dag vele uren om in ieder geval het niveau bij te blijven.' Ga je ook meedoen aan de Paralympics in Londen in 2012? 'Het lokt natuurlijk wel om naar Londen te gaan. Het is dichtbij, dan kunnen bijvoorbeeld mijn ouders en vrienden makkelijker komen kijken. Dat geeft dus een extra stimulans. Maar dan zal ik net zoveel moeten trainen als ik voor Beijing heb gedaan. Of misschien nog wel meer, je moet wel, want dat zullen anderen ook gaan doen. De Paralympics, inclusief de voorbereiding en de toernooien, was een heel leuke periode.' Hoe was het om de Paralympics van Athene en die van Beijing mee te maken? 'In Athene was ik pas 18 jaar. Het was allemaal nieuw voor me, spannend en heel bijzonder. Dat ik daar een medaille mocht winnen, goud zelfs! Dat maakt het extra speciaal en dat zal het altijd blijven. Zeker weten. Wat Beijing betreft: tafeltennis is in China één van de grotere sporten. Elke dag zaten er duizenden mensen op de tribune, dus er was wel een sfeertje. Als je een halve finale voor 7.000 mensen mag spelen, dat maakt het wel heel bijzonder.'

foto: Mathilde Dusol

Hoe was het om in een totaal andere wereld (China) te zijn?
'We zijn eerst anderhalve week in Zuid-Korea geweest. Ook om een beetje te wennen aan het tijdsverschil en aan de toestanden. Daarna zijn we naar Beijing gegaan, dus alles bij elkaar ben ik vier weken in Azië geweest. Een jaar geleden was ik al in Beijing geweest, dus ik wist wel wat ik kon verwachten.'

Dit jaar mocht je na de Paralympics niet naar de Koningin gaan, vier jaar geleden wel?
'Vier jaar geleden wel, nu niet, had ik maar een medaille moeten winnen. In 2004 heb ik haar gezien en haar gesproken. Dat was wel een aparte belevenis. Normaal heb ik mijn tanden wel op de goede plek staan, maar toen was het van: “Wat moet ik zeggen?”'

Is dat ook weer een drijfveer voor over vier jaar, met misschien Maxima?
'Zeker weten. Dat zou leuk zijn en zeker een stimulans voor de mannelijke sporters. Maar met Willem-Alexander wordt het vast ook leuk.'

Welk gevoel heb je overgehouden aan je prestaties in Beijing? Ben je er tevreden over? 'Ik ging daar als nummer vijftien van de wereld(ranglijst) heen en ik werd vierde. Dan mag je niet klagen. Het is wel zuur dat ik geen medaille heb meegenomen, zeker omdat ik tot de halve finale geen enkele game had verloren. Ik ben er wel trots op. In het dubbeltoernooi verloren we in de kwartfinale van de latere zilveren medaille winnaars. Daar heb ik wel vrede mee. ' Wat is nu je verdere doelstelling? 'Ik heb de ambitie kampioen te worden met Zwolle om naar de Eredivisie te gaan. De wereldtop speelt ook op dat niveau, dus ik heb dat niveau in de competitie gewoon nodig. Als je wekelijks op het niveau van de eredivisie speelt is dat wel lekker als je dan tegen de wereldtop moet spelen.'

foto: Mathilde Dusol

Je bent jong en je hebt al veel gewonnen. Wat was je sportieve hoogtepunt?
'Een aantal momenten springen eruit. Op 17-jarige leeftijd moest ik bij de eerste vier op het Europees Kampioenschap eindigen om naar de Paralympics van Athene te gaan. Dat lukte met twee keer zilver, die prestatie vond ik heel bijzonder. Verder zijn we in 2007 Europees Kampioen geworden in de landenwedstrijd. Natuurlijk ook de gouden medaille in Athene (landenwedstrijd) en de vierde plek in Beijing (individueel). Ook vind ik het leuk om nu tweede op de wereldranglijst te staan.'

Hoe groot is de tafeltennissport voor minder validen in Nederland en in de wereld?
'Internationaal zie je de concurrentie steeds groter worden. Ook in de breedte zijn steeds meer mensen actief. Het wordt steeds professioneler en het niveau wordt ook steeds hoger, ook in de breedte. Op het Nederlands Kampioenschap voor minder validen zijn steeds meer deelnemers. Internationaal en nationaal groeit de sport dan ook. Wij, als leden van het Nederlands team, voelen ons ook wel verantwoordelijk, door ook veel op nationale toernooien actief te zijn. Maar ook door aanwezig te zijn op speciale dagen georganiseerd door de nationale bond (NTTB), bijvoorbeeld de selectiedagen.'

Tafeltennis is een laagdrempelige sport voor mensen met een beperking. Waar kunnen mensen met een beperking terecht indien ze willen gaan tafeltennissen? Of als ze zich afvragen of de sport wel iets voor hun kan betekenen?
'Allereerst iedereen heeft ooit wel eens een keertje getafeltennist. Het is een leuke sport. Ze kunnen informeren bij een tafeltennisvereniging in de buurt. Bijna bij elke club kun je terecht om te tafeltennissen als je een beperking hebt.'

Hoe ben je in contact met Intermobiel gekomen?
'Ik zit nogal eens op Hyves en ik zag Intermobiel er ook op staan. Ik stuurde ze een bericht over wie ik was, wat ik deed en met de vraag of ik een keer wat voor ze kon doen. Ze reageerden enthousiast met de vraag of ik ondersteuner wilde worden. Op de website had ik al veel gelezen, dus dat wilde ik wel. In Beijing heb ik intensief contact met ze gehad, over de resultaten van mij en andere tafeltennissers. Dat contact werd meer en meer en op een gegeven moment kreeg ik de vraag van Veroni of ik ambassadeur wilde worden.'

Wat spreekt je zo aan in Intermobiel? 'Zij gaan uit van het punt wat je nog wel kan, dus ondanks de beperking. Zij belichten dus de mogelijkheden die je nog wel hebt, dat spreekt mij enorm aan. Dat zie je over de hele wereld terug: er wordt niet gepraat over wat je niet meer kunt, maar over wat je wel nog kunt. Dat is een mooi uitgangspunt en een mooi streven. Natuurlijk, ik ga niet zeggen, dat als je vandaag in een rolstoel terecht komt, je de volgende dag al moet gaan sporten. Dat gaat ook niet. Maar mocht je een beperking hebben of er overkomt je iets, dan weet je dat er van alles mogelijk is. Het gaat niet alleen over sport. Niet mobiele mensen zien op de website voorbeelden van uitjes (bijvoorbeeld bioscoop) en hoe je die kunt verwezenlijken. Ook de uitgebreide informatie over diverse hulpmiddelen is alleen maar goed.'

Hoe ga je de titel ambassadeur uitdragen? Heb je daar al ideeën voor?
'Ik speel zelf bij Tafeltennis Zwolle, zij weten dat ik ambassadeur van Stichting Intermobiel ben geworden. Dus ik ga zeker iets met die club voor Intermobiel organiseren, zij zijn altijd enthousiast met dat soort dingen. Verder heb ik nog een shirt liggen met mijn naam achterop van de Paralympics in Beijing. Daar heb ik handtekeningen op verzameld van Paralympiërs. Dit shirt kan Intermobiel veilen.'

Heb je ooit onze Paralympische ondersteuners ontmoet? 
'Gerben signeert gouden Athene-batje voor veiling Stichting Intermobiel
Kenny van Weeghel heb ik in de voorbereiding op Papendal vaak gezien. Annette Roozen spreek ik geregeld. We komen elkaar ook wel eens tegen op gelegenheden. Ik heb met Annette Roozen in de eetzaal in Beijing nog over Intermobiel gesproken. Veel mensen weten wel wat de stichting inhoudt, daar ben ik wel achter gekomen.'

Meer informatie over Gerben Last vind je op zijn eigen website www.gerbenlast.nl.

Geschreven door: Johan Fiddelaers      
Geredigeerd door: Veroni Steentjes
November 2008/maart 2009