PGB; Sorry dat ik besta en PGB nodig heb!
Sinds 1995 bestaat in Nederland het persoonsgebonden budget (PGB) waarmee personen die zorg en/of begeleiding nodig hebben zelf hun zorg kunnen inkopen. Je kunt dus zelf bepalen wie welke zorg doet en op welk moment het gedaan wordt en tegen welk uurtarief. Dit heet de eigen regie voeren en keuze vrijheid hebben. Veroni Steentjes heeft sinds 2003 een PGB vanuit de zorgverzekeraar en de gemeente Arnhem.
Veranderingen
Op 1 januari 2015 is dit principe van eigen regie en eigen keuzevrijheid omver geholpen. Het probleem is dat er teveel tegelijk veranderd is in het PGB. Het PGB bestond in 2014 uit een AWBZ gedeelte in de vorm van de functies: verpleging, verzorging en begeleiding in uren en begeleiding in dagdelen met vervoer. Dit viel onder het zorgkantoor. De huishoudelijke hulp kwam uit het WMO gedeelte dat onder de gemeente viel. Sinds 1 januari 2015 is de functie begeleiding in uren en dagdelen vanuit de AWBZ naar de WMO gegaan naar de gemeente toe. De functies verzorging en verpleging zijn naar de zorgverzekeraar gegaan wat onder de zorgverzekeringswet (ZVW) valt. De regering zadelt de gemeenten en zorgverzekeraars hiermee op. Dit is niets anders dan bezuinigen en afschuiven van verantwoordelijkheden.
Trekkingsrecht
Vanaf 1 januari 2015 geldt ook het trekkingsrecht. Dit houdt in dat je het PGB geld niet meer op je eigen bankrekening ontvangt. Ik heb daar geen enkele moeite mee. Als dit fraude voorkomt, vind ik het prima. De grote fraude zit voor mijn gevoel in de grote wooncomplexen en bemiddelingsbureaus die overal tussen zitten om budgetten te legen in hun eigen zak. Ook was het PGB gericht op één doelgroep namelijk mensen die door een lichamelijke handicap of chronische ziekte zorg nodig hebben. Er zijn door de jaren heen andere doelgroepen aan toegevoegd zoals: de ouderenzorg, rugzakjes, psychiatrische begeleiding, jeugdzorg en de wooninitiatieven. Hierdoor is het een te grote groep geworden, het overzicht is weg.
Eigen regels
Iedere gemeente mag zijn eigen regels maken. Ik heb het geluk dat mijn gemeente voor dit jaar qua budget niets veranderd aan de WMO huishoudelijke hulp en de functie begeleiding. Er zijn ook gemeenten die geen huishoudelijke hulp meer geven of de uren met de helft korten. Daarnaast bepaalt ook iedere zorgverzekeraar zijn eigen regels. De hoeveelheidkorting op het budget verschilt per zorgverzekeraar. Het vrij besteedbare bedrag is ook grotendeels afgeschaft. Ook moet je nu de eigen bijdrage zelf betalen en wordt het niet uit het budget betaald. Ook is de wet tegemoetkoming chronisch zieken en gehandicapten (Wtcg) korting op de eigen bijdrage voor de zorg verdwenen waardoor de eigen bijdrage hoger uitvalt. Dat alles zorgt ervoor dat ik € 80,-- per maand minder heb.
Pech
Ik heb vooral de pech dat ik bij Het Zilveren kruis verzekerd ben, omdat zij als enige zorgverzekeraar kort op het verpleegkundig budget met 12,5 procent. Aangezien het grootste deel van mijn PGB budget uit verpleging bestaat, ben ik dus de klos. Het is net of ik op 1 januari ineens 12,5 procent beter ben geworden of dat ik al die jaren steeds 12.5 procent teveel heb gekregen, wat natuurlijk niet zo is.
Alleen word ik meer gekort dan alleen die 12,5 procent. Vanaf 1 mei 2015 mag ik maximaal €20,- per uur uitgeven aan iemand die verpleegkundige handelingen uitvoert als hij/zij niet wet big: beroepen individuele gezondheidszorg geregistreerd is. Ook geldt dit zelfde uurtarief voor de functie verzorging als de zorgverlener geen niveau twee diploma heeft of verzorging niveau drie. Ook wordt gevraagd
dat een professionele zorgverlener bij verpleging en verzorging zich bij de KVK inschrijft. Er zijn zelfs zorgverzekeraars die bepalen wie bij jou verpleegkundige handelingen moet uitvoeren. Er is een lijst waar je iemand uit moet nemen, anders krijg je geen hulp.
Beperkt budget
Ik ben geïndiceerd voor negen uur voor verpleging per week waar € 513,-- per week voor staat. Daar wordt 12,5 procent op gekort. Vanaf 1 mei mag ik maximaal € 20,-- per uur uitkeren aan mensen zonder opleiding en KVK nummer. Van het budget verpleging van € 513,-- per week mag ik maar € 180,-- uitgeven. Er blijft dan maar 35 procent van het oorspronkelijke budget over. Ik mag ook niet meer uren uitgeven dan de 9 uur. Zo wordt er budgetgarantie gesproken waar in de praktijk totaal geen sprake van is.
Zorgplan
Ook moet ik nu of aan het einde van het jaar een zorgplan hebben voor de gemeente en de zorgverzekeraar. Het is net of je weer in een AWBZ instelling woont met vaste regels en afspraken op papier zetten. Een zorgplan vragen is ingesteld om weer een extra drempel te creëren om zo te zorgen dat mensen van een PGB afzien of ermee stoppen, omdat het te moeilijk en ingewikkeld is. Alleen is de AWBZ zorg in natura veel duurder dan zorg vanuit een PGB. Er wordt dus totaal niet bespaard, maar alleen met geld geschoven.
Willekeur in indiceren
Aan het einde van het jaar bepaalt een wijkteam van de gemeente mijn WMO budget. Een wijkverpleegkundige bepaalt voor de zorgverzekeraar mijn budget persoonlijke verzorgring en verpleging. Ze kan kijken welke taken en uren zij zelf kunnen doen waar dus geen pgb voor nodig is. Er is in het indiceren geen onafhankelijkheid meer. Je bent afhankelijk van je zorgverzekeraar, je gemeente, het wijkteam en de wijkverpleegkundige. Het is net Russische roulette. Het lijkt of alle mogelijke middelen worden in gezet om het PGB om zeep te helpen.
Het probleem is dat er teveel tegelijk veranderd is in het PGB. Zorgverzekeraars, gemeente en de SVB zijn verre van goed voorbereid. Ze krijgen teveel werk voor hun kiezen met te weinig mensen en ook met mensen die van de hoed nog de rand weten. Daarnaast zijn alle zorgovereenkomsten weg. Ik heb vijf keer alles op gestuurd. Ik heb via Wetransfer de zorgovereenkomsten gestuurd, omdat het via de e-mail niet lukte door te grote bestanden. Ik kreeg van de week een mailtje dat ze de bestanden niet kunnen ophalen, omdat de mail van februari was en de bestanden van Wetransfer nu niet meer opgehaald kunnen worden. Dat geeft dus aan dat ze het zes weken hebben laten liggen.
Daarnaast is het onrust met uitbetalen. Het eerste probleem is dat er niet op tijd uitbetaald wordt. Ook zijn enkele zorgverleners al twee maanden achter elkaar bruto uitbetaald in plaats van netto, waardoor ze geld aan de kant moeten zetten voor het einde van het jaar. Tevens mis ik loonstroken. Ik zit daarnaast met het probleem dat ik via internet via de SVB website alleen ZVW uren kan declareren en geen WMO uren. Het 'rapid response team' geeft aan dat dit nog maanden kan duren!
Het is dus een rotzooitje. Staatsecretaris van Reijn zegt steeds in debatten dat er geen problemen zijn en dat alles in enkele dagen opgelost wordt via dit wonder team. Hij weet totaal niet welke problemen er in de praktijk zijn.
Bezuinigingen
Alle veranderingen rondom het PGB hebben een enorme chaos en stress gecreerd bij iedereen die ervan afhankelijk is of werkt bij iemand met een PGB. De impact is niet voor te stellen. Het PGB waar zo hard voor gevochten is, verdwijnt en wordt een farce. Ik kijk somber naar de toekomst toe. Keuzevrijheid en eigen regie bestaan niet meer. Ik moet mijn zorg vastleggen in een zorgplan, net of ik in woorden samen te vatten ben en iedere dag dezelfde ben. Ik ben gebonden aan uurtarieven, opleidingen en zorgverleners die wel of niet ingeschreven bij de KVK zijn. Ik ben afhankelijk van in welke gemeente ik woon en waar ik verzekerd ben voor de hoeveelheid zorg die ik krijg. Ik krijg hoe ik het ook wend of keer te weinig zorg en begeleiding. Een tip: zie de komende jaren af van chronische ziek worden of een handicap krijgen.
Dit alles geeft me het gevoel dat ik alleen als een zorgkostenpakket gezien word. Aan mij wordt aan kanten getrokken om te kijken waar het nog minder dan minder kan. Ik kan hierdoor niets anders zeggen dan: Sorry dat ik besta en zorg nodig heb!
Geschreven door Veroni Steentjes
Grafische bijdrage van Paul Stoel en Jeanne Melchels