Wat is het verschil tussen huishoudelijke hulp 1, huishoudelijke hulp 2 en huishoudelijke hulp 3?

Wat betekent HH1 – HH2 en HH3?

Sinds 1 januari 2007 valt de huishoudelijke hulp onder de Wmo. Centraal begrip in de WMO is de zogenaamde compensatieplicht. Als u als gevolg van uw handicap of ziekte problemen heeft bij het op orde houden van uw huishouden, dan moet de gemeente die problemen compenseren. Bijvoorbeeld door thuishulp te leveren. Om deze hulp te krijgen, moet u eerst een indicatie volgen. Het is belangrijk dat u de vragen die bij de indicatie aan u gesteld worden, goed en eerlijk beantwoordt. Doet u niet beter voor dan u bent!

Het compensatiebeginsel houdt in dat de gemeente de plicht heeft burgers met beperkingen te compenseren door voorzieningen te treffen die hen in staat stellen een huishouden te voeren. Zo staat het in de wet. Hoe gemeenten dit  doen, daar zijn ze vrij in. Gemeenten hebben besloten dat compensatie bij hulp in het huishouden kan bestaan op twee niveaus:
1. Huishoudelijke werkzaamheden (HH1)
2. Organisatie van het huishouden (HH2)
In enkele gemeentes is ook een huishoudelijke hulp 3 (HH3) aanwezig. Niet alle gemeentes indiceren in de vorm van huishoudelijke hulp 1,2 en 3.

Goed uitleggen
Het is cruciaal dat bij de indicatiestelling goed wordt vastgesteld op welk niveau (niet-complex of complex) u hulp nodig heeft. Niet alleen de Wmo-consulent en het CIZ spelen hierin een rol. U zult zelf duidelijk moeten maken hoe complex uw situatie is. Het is niet alleen belangrijk dat u vertelt wélke beperkingen u heeft, maar ook dat u goed uitlegt welke gevolgen die beperkingen hebben op het functioneren van het huishouden. Liefst met duidelijke voorbeelden. 

Beslisboom
Het proces van indicatiestelling vindt op dit moment als volgt plaats. In verreweg de meeste gemeenten maakt de WMO-consulent een eerste beoordeling cq. indicatie. Hij gebruikt hierbij de beslisboom. De beslisboom is een computerprogramma, ontwikkeld door het Centraal Indicatieorgaan Zorg (CIZ). Het is een hulpmiddel voor de Wmo-consulent.

Aan de hand van de beslisboom bepaalt de Wmo-consulent (soms telefonisch) of:
1 u überhaupt aanspraak kunt maken op de WMO;
2 welke niveau huishoudelijke hulp u nodig heeft: HH1 of HH2 of HH3
3 en hoeveel uur hulp u gaat krijgen.

Uitworp
In de beslisboom wordt slechts één vraag gesteld over uw zelfredzaamheid:
Het is mogelijk dat u beperkingen heeft bij het regelen van alledaagse dingen zoals het organiseren van het huishouden, het onderhouden van sociale contacten, het nemen van beslissingen of het vasthouden van een dag- en nachtritme.

Heeft u hulp nodig bij het regelen van alledaagse dingen?
1. geen hulp nodig
2. taak gedeeltelijk overnemen
3. helemaal overnemen
4. alleen stimuleren / toezien

Het antwoord op deze vraag bepaalt het niveau van de hulp die u gaat krijgen.
Antwoord 1 geeft indicatieadvies HH1 (alleen schoonmaken ed).
Antwoord 4 HH2 (complex). Bij antwoord 2 en 3 vindt de zogenaamde ‘uitworp’ plaats. Dan draagt de Wmo-consulent de indicatie over aan het CIZ. Dan vindt ook huisbezoek plaats.

Kwaliteit
Bij indicatieniveau HH1 kan de gemeente volstaan met het leveren van een schoonmaakhulp. Dit kan in een zogenaamde alfahulpconstructie (freelancers of zelfstandigen), maar hoeft niet. Er wordt van u verwacht dat u zelf aangeeft wat er in huis gedaan moet worden. U geeft opdracht, de hulp voert uit.

Als u HH2 geïndiceerd bent, dan mag u van de gemeente verwachten dat zij iemand sturen die hoger is opgeleid. Hulpverlenen in een complexe situatie vereist kwaliteit van het verzorgend personeel. Van hen wordt verwacht dat zij uw hele huishouden overzien. Ze nemen eigen initiatief, maken een eigen planning. Ook letten ze op uw gezondheid en bewaken de hygiëne in huis.

Niet de juiste hulp
Door de toepassing van de beslisboom bestaat het risico dat de Wmo-consulent te snel concludeert dat een HH1-hulp voor u voldoende is. Als u op de vragen
van de Wmo-consulent té voorzichtig of té bescheiden antwoord geeft (“ach, dat lukt nog wel”, kortom: geen hulp nodig), dan vindt er geen uitworp plaats en dus ook geen huisbezoek. Dit kan ertoe leiden dat u niet de huishoudelijke hulp krijgt die u nodig heeft. Het is van belang dat u uw eigen situatie goed in kaart brengt. U doet er verstandig aan u daarbij niet beter voor te doen dan u bent.

Hieronder een korte uitleg over deze begrippen.

Huishoudelijke Hulp (HH)1 of Alfahulp
HH1 is hulp in de huishouding bij niet complexe situaties, als u alleen iemand nodig heeft die komt schoonmaken, de boodschappen doet en de was weg werkt.

Doel
Geheel of gedeeltelijk overnemen van activiteiten op het gebied van verzorging van het huishouden ( met begrip van enige begeleiding bij die activiteiten). Er wordt verondersteld dat de klant in staat is tot zelfregie over de planning van de activiteiten en dat de klant bereidt en in staat is de werkgeversrol te vervullen.

Inhoud
HH1 omvat activiteiten op het gebied van:
Huishoudelijke werkzaamheden die samenhangen met beperkingen op het vlak van schoonmaken van woonruimte, slaapruimte, sanitair, keuken (dagelijks of wekelijks onderhoud), verzorgen van textiel (wassen, strijken), onderhoud van kleding en schoeisel, zorg voor de voeding (voorbereiden, serveren, afwassen, opruimen), bed opmaken, beperkte verzorging van huisdieren.

Huishoudelijke hulp 2
HH2 wordt geïndiceerd bij complexere situatie, als u niet meer in staat bent uw eigen huishouden te sturen en te overzien. Dus als u hulp nodig heeft bij de  dagelijkse organisatie van het huishouden, het aanleren van huishoudelijke taken, bij de opvang en verzorging van andere gezinsleden (kinderen) en bij het koken voor het gezin. Hierbij gaat het om hulp bij de volgende werkzaamheden:

Doel
Geheel of gedeeltelijk overnemen van activiteiten op het gebied van verzorging van het huishouden, met in begrip van enige hulp bij de organisatie van het huishouden.

Inhoud
HH2 omvat activiteiten op het gebied van huishoudelijke werkzaamheden die samenhangen met beperkingen op het vlak van schoonmaken van woonruimte, slaapruimte, sanitair, keuken (dagelijks of wekelijks onderhoud), verzorgen van textiel (wassen, strijken) en onderhoud van kleding en schoeisel, zorg voor de voeding (voorbereiden, serveren, afwassen, opruimen), bed opmaken, beperkte verzorging van huisdieren;

Hulp bij de organisatie van de huishouding, zoals planning van de huishoudelijke zorg (wie doet wat), aandacht aan hygiëne in huis, advies en hulp bij het kopen van levensmiddelen, beheer van de levensmiddelenvoorraad, noodzakelijke opvang van thuiswonende kinderen jonger dan vijf jaar.

HH2 bevat ook instructie en voorlichting die direct is verbonden met verzorgende activiteiten, bijvoorbeeld stimulering bij het deels zelf uitvoeren van activiteiten. Enige begeleiding kan dus deel uitmaken van HH2, waaronder noodzakelijke advisering aan informele zorgers van de cliënt.

Indicatoren
Beperkingen op het vlak van huishoudelijke zorg gaan gepaard met enige afname van zelfregie, c.q. verminderde sociale redzaamheid.

Huishoudelijke hulp 3
Zoals HH2 maar dan uitgebreid naar de overname van een ontregelde huishouding en de begeleiding van de huisgenoten zoals instructie, advies, voorlichting en eenvoudige psychosociale begeleiding in een ontregelde huishouding.

Juridische vinger aan de pols
De afhandeling van aanvraag om huishoudelijke hulp wordt beheerst door de bepalingen van de Algemene Wet Bestuursrecht en de WMO. Centraal staat het indicatiebesluit (art 1:3 AWB). Belangrijke artikelen zijn:
3:2 en 3:4 AWB: zorgvuldige voorbereiding door de gemeente van het besluit.
3:9 AWB: controle door gemeente van zorgvuldigheid advies.
4:7 AWB: horen aanvrager bij voornemen afwijzende beschikking.
3:46 t/m 3:50 AWB: algemene motiveringseisen.
26 WMO: motivering beschikking, toetsing bijdrage zelfredzaamheid en participatie.
4:13 en 4:14 AWB: beslisperiode maximaal 8 weken, verlenging mogelijk.
7:2 t/ 7:15 AWB: na beschikking binnen 6 weken bezwaarschrift indienen;

heroverweging gemeente;
beslistermijn op bezwaar minimaal 6 weken, maximaal 14 weken; bij spoedeisendheid tegelijk een verzoek om voorlopige voorziening bij rechtbank indienen (8:81 AWB).
Raadpleeg ook de gemeentelijke WMO-verordening. Letterlijke tekst van de AWB en WMO artikelen zie www.st-ab.nl/wetten.htm 

Gebruikte bronnen:
- http://www.denhaagtekijk.nl/huishoudelijke_hulp_in_de_wmo.htm
- https://secure.apeldoorn.nl/smartsite.dws?id=152179
- http://www.wmolokethetbaken.nl/3.1