Veroni over het hebben van een hulphond
Ik (Veroni) ben in de gelukkige omstandigheid dat ik met mijn tweede hulphond bezig ben. In 2002 startte mijn hulphondtraject met hulphond Amor. Emile en ik lieten samen met trainster Nel zien dat het ras Cavalier King Charles Spaniël geschikt is als hulphond.
Een spaniël is een jachthond, dus kunnen ze ook getraind worden om iets voor je te doen. Ik heb Amor zelf uit het nest uitgezocht. Gelukkig zag de fokker ook het belang in, zodat ik mijn eerste keuze uit het nest kreeg. Amor bracht de eerste vier maanden bij trainster Nel thuis door. Ze maakte hem zindelijk en socialiseerde hem. Ze legde zijn stabiele basis neer. Iets waar we jaren baat van hebben gehad.
Een hulphond is geen huishond
Amor was zo snel met leren dat hij al bij mij kwam wonen toen hij zes maanden oud was. Toen kon Emile beginnen met het trainen van de hulphondtaken. Hierbij moet je denken aan het ophalen van de post, een telefoon of gevallen spullen terugbrengen of een vest of een deken brengen. Daar ging veel tijd en energie in zitten. Dat is iets waar je je bewust van moet zijn als je ervoor kiest om zelf een pup te trainen als hulphond. Een hulphond trainen is toch een ander verhaal dan een gewone huishond trainen. Nadat hij getraind is, moet je het trainen ook bijhouden. Ook kun je hem nieuwe dingen leren als je situatie verandert en een andere hulpvraag nodig hebt. Het is een blijvend proces van op elkaar ingesteld zijn en blijven.
Zoek jouw hulphond
Ik ben van mening dat het van groot belang is om een hulphond uit te zoeken die qua ras en karakter bij jou past. Eentje die ook past bij hoe je woont, wat je werkzaamheden zijn, wat voor handicap of chronische ziekte je hebt. Het is belangrijk om te weten wat de hulphond voor je moet doen. Destijds, in 2002, was een hulphond volgens twee hulphondenscholen niet mogelijk als je aanrakingspijn in vier ledematen hebt. Ik ben het levende bewijs dat het wel degelijk kan. Als ik een hulphond nodig zou hebben die continu zware deuren zou moeten openen, dan zou ik een groter ras nodig hebben dan ik nu heb. Ik heb bijna alle deuren in huis elektrisch. Er is maar één deur in huis die hij af en toe dicht moet doen, dus dat is een ander verhaal.
Een kleine hond is voor mij eenvoudiger, omdat de spullen in bed gebracht moeten worden. Als ik een grote hond zou hebben, dan zou ik een tweepersoonsbed nodig hebben als de hond iets in bed moet brengen. Ook is een kleine hond prettiger voor mijn aanrakingspijn. Als hij op me staat, is dat minder erg dan dat een grote labrador dat zou doen. Het voordeel van een kleine hond is ook dat hij minder vaak en minder lang uitgelaten hoeft te worden. Ik heb een afgezette tuin en mijn hond is van jongs af aan gewend dat hij niet iedere dag meerdere keren gaat wandelen.
Vervanging gezocht
Amor was een echte werkhond die direct goed zijn werk deed. Hij was niet snel afgeleid. Toen Amor acht jaar oud was kreeg hij fysieke gebreken, waaronder hartklachten en twee rughernia’s. We gingen toen noodgedwongen op zoek naar een andere cavalier om die te trainen als vervanging. Ik was namelijk verliefd geworden op het ras. Ik wilde geen ander ras! Ik wilde wél een cavalier met een andere kleur, omdat ik niet wilde vergelijken.
De fokker werkte erg mee. We kregen de eerste keuze uit een nest met black and tan reuen. Hij kwam zelfs met de drie reuenpups op bezoek om te kijken welke van de drie bij me wilde zijn. Hieruit bleek dat de eerste keuze van Emile niet de juiste keuze was, want die pup wilde totaal niet bij me op bed blijven. Van de drie reuen was er maar eentje die bij me wilde blijven en die hebben we dus genomen: Stitch.
Stitch kwam toen hij dertien weken oud was bij me wonen. Emile had op dat moment de tijd die nodig is om een pup helemaal vanaf het allereerste begin op te leiden. Amor was er toen ook nog, wat veel tijd scheelde met het trainen. Zo had Stitch meteen een goed voorbeeld. Zowel Amor als Stitch hebben wij zelf gekocht. Stitch is door de zorgverzekeraar officieel erkend als hulphond, waardoor ik een vergoeding ontvang.
De zin of onzin van een hulphond
Mensen zullen bij mij wellicht twijfels hebben of ik wel echt een hulphond nodig heb, omdat ik in een Fokuswoning woon en een partner heb. Maar een hulphond vergroot mijn zelfstandigheid. Ook al heb ik Fokus achter de hand, dingen zelf kunnen doen door middel van je hulphond heeft de voorkeur boven een ADL’er vragen. Daarnaast is mijn partner er niet altijd. Een hulphond is er vooral om je zelfstandigheid te behouden, maar hij heeft ook op andere terreinen effect.
Hij zorgt ook voor een veilig gevoel als ik alleen ben, omdat ik erg kwetsbaar ben. Hij is erg waaks. Er komt niemand ongezien het huis of de tuin in. Ik voel me met Stitch in huis veilig en beschermd. Ik ken meer mensen met een hulphond waarbij mensen zich afvragen of een hulphond wel nodig is. Dat kun je alleen zélf bepalen. Je moet lak hebben aan wat anderen ervan vinden. Als het voor jou goed voelt en je kunt er een krijgen, dan moet je het zeker doen!
De effecten van een hulphond
Een hulphond heeft nog andere effecten. Bijvoorbeeld het sociaal therapeutisch effect. Hij voelt aan wanneer ik aandacht nodig heb, bijvoorbeeld in de vorm van een knuffel. Of hij komt gewoon even bij me liggen als ik me alleen en ellendig voel door de pijn. Een hond is altijd blij je te zien. Ik ben van mening dat een hulphond bijdraagt aan een beter welzijn van zijn/haar baas, zowel fysiek als mentaal. Dat vermindert zorgkosten in de vorm van minder therapie of antidepressieve medicijnen. Ik ben met fysiotherapie gestopt toen ik Amor als hulphond had, omdat ik ook mijn spieren oefen met het spelen met de hond en dergelijke.
Duurzame aanpassing
Een hulphond is geen aanpassing in de vorm van een apparaat dat je na een paar maanden aan de kant zet om een nieuw aan te vragen of die je in de kast legt en nooit gebruikt. Ik heb gelukkig geen ervaring met het feit dat ik een hulphond krijg die niet bij me past en die weg moet. Dat lijkt me verschrikkelijk. Ik weet dat je niets hebt aan een hulphond die niet voor je wil werken. Het is dan beter voor de hond en baas dat hij dan weggaat. Toch lijkt het me zwaar, omdat ik zelf ervaren heb hoe snel ik me aan een hulphond hechtte. Ik kon me al heel snel geen leven zonder hulphond voorstellen.
Investeren
Een hulphond is geen kant-en-klare aanpassing. Het is een aanpassing waar je veel tijd, energie en geduld in moet steken, zeker in het begin. Dat gaat niet vanzelf. Ben je daar wel degelijk van bewust voordat je eraan begint. Neem in ieder geval in gedachten mee dat de belasting fysiek ook te groot kan zijn. Het trainen vergt dus veel tijd en energie. Je moet een band opbouwen, zowel vanuit jezelf als vanuit de hond. De hond moet voor je willen werken en hij/zij moet zijn werk goed doen. Het is een investering die zichzelf op den duur terugverdient. In mijn geval is het meer dan de moeite waard geweest.
Unieke hulphond
Ik heb door de jaren heen de nodige hulphonden over de vloer gehad van vrienden en vriendinnen. Ook heb ik er dus zelf twee gehad. Ik kan nu zeggen dat iedere hulphond anders en uniek is, net als dat ieder mens uniek is. Wat voor de ene persoon een goede hulphond is, hoeft voor een ander in een vergelijkbare situatie totaal geen goede hond te zijn. Bij iedere hulphond heb je een ander gevoel en met iedere hond een andere band. De een is bijvoorbeeld beter in het werken, terwijl de ander je pijn veel beter aanvoelt en je beschermt als er mensen aanbellen of als nieuwe verzorgenden aan je lichaam zitten. Stitch is echt mijn beschermengel. Hij ligt altijd op een plaats waar hij mij en iedereen die met mijn zorg bezig is kan zien.
Een zegen of last?
In het begin heb ik me veel zorgen gemaakt om mijn hulphond. Ik voelde me machteloos als hij iets had en ik niet even kon kijken wat er aan de hand was. Het maakt je bewust van je afhankelijkheid en beperktheid. Een hulphond is vierentwintig uur per dag bij je, meer uren dan een partner of een ouder. Je vergroeit als het ware met je hulphond, het is een verlenging van jezelf. Hij/zij staat altijd voor je klaar. Hij is je helpende handen en voeten, maar ook je maatje en je bescherming.
Een hulphond zo bemind
voelt aan als je eigen kind
Ik zie mijn hulphonden als mijn kinderen. Zo voelt het echt. Als hij ziek is, maak ik me erg veel zorgen. Ik heb nu twee cavaliers gehad. Ze hebben allemaal hartklachten. Dit is een erfelijke aandoening, dus dat geeft zeker zorgen en slapeloze nachten. Ook dat hoort bij het hebben van een hulphond. Houdt er rekening mee dat je hulphond ziek kan worden en dood kan gaan. Ben daar reëel in.
Verlies
Het verlies van een hulphond valt enorm zwaar. Veel zwaarder dan het verlies van een huisdier. Amor overleed op 21 augustus 2014 op twaalfjarige leeftijd aan ouderdomsklachten en een hartaanval. Ik wist niet dat zijn overlijden zoveel pijn deed, ondanks dat ik wist dat hij niet lang meer te leven had. In een hulphond steek je jaren energie. Je maakt samen zoveel mee. Daarnaast is hij een onderdeel van je, hij is je armen en benen. Hij zorgt ervoor dat ik me veilig voel en ik voel me gesteund als ik me alleen voel en veel pijn heb. Er komt bij mij geen inbreker ongezien binnen, omdat hij altijd aanslaat. Ondanks het verdriet, de pijn en de zorgen, is een hulphond meer dan de moeite waard. Het is zeker een zegen en geen last!
Een hulphond, ook al is hij overleden, zal in je hart en je herinnering altijd voort blijven leven. Het verdriet slijt, maar het gemis blijft … Een hulphond neem je niet voor even, maar voor je hele leven.
Geschreven door Veroni Steentjes
Gerdigeerd door Diny Boogerd